1. Nhân một ca bệnh khó
Sáng nay, các thầy thuốc Bệnh viện Đại học Y khoa Vinh đã phẫu thuật tháo mủ khớp vai phải cho cụ ông Trần Văn Q. 89 tuổi ở Diễn Xuân, Diễn Châu, Nghệ An vì căn bệnh viêm mủ khớp vai phải.
Cụ Q. đau mỏi các khớp vài chục năm nay, gần đây được người làng mách có ông H. ở làng bên có biệt tài tiêm khớp. Bệnh nặng đến mấy, hễ đến gặp thầy tiêm vài lần là khỏi đứt.
Dù con cháu can ngăn, rằng tuổi già ai chẳng đau khớp, nhưng cụ Q. nằng nặc bắt cháu chở đi tiêm. Sau 3 ngày tiêm, cụ lên cơn sốt rét. Những tưởng cảm cúm thông thường nên tự mua Panadol về uống. Thêm 2 ngày nữa thì vai phải đau nhức, mọng mủ, cực chẳng đã, cụ mới cho con cháu đưa vào Vinh nhập viện.
Các bác sỹ tại Bệnh viện Đại học Y khoa Vinh xác định cụ Q. bị viêm mủ khớp vai phải do biến chứng của tiêm khớp và phải mổ tháo mủ cấp cứu. Kết quả của 3 lần tiêm khớp, cụ Q. bị sụt mất 5kg và tháo ra được khoảng 100 ml mủ trắng.
Hình ảnh mủ khớp vai trên siêu âm
Viêm mủ khớp vai phải tại bệnh viện Đại học Y khoa Vinh
Chất mủ lẫn máu được hút ra từ khớp vai để làm xét nghiệm vi trùng trước khi phẫu thuật
Mủ và máu từ khớp vai phải cụ Trần Văn Q.
BSCKII: Hồ Văn Bình và ê kíp phẫu thuật, đang mổ tháo mủ khớp cho người bệnh.
Viêm mủ khớp là một căn bệnh khó điều trị, vì vi trùng đã tàn phá tổ chức sụn khớp. Các bác sỹ phải mổ rộng khớp để nạo rửa hết tổ chức hoại tử, tiêm kháng sinh liều cao để tiêu diệt vi trùng. Khớp sau điều trị thường mất vận động. Chưa kể, nếu mổ không kịp thời, bệnh nhân sẽ chết vì nhiễm khuẩn máu.
2. Nhận diện các “thần y” tiêm khớp
Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới năm 2015, tỷ lệ bị thoái hóa khớp chiếm khoảng 30% ở người 45 tuổi. Con số này lên tới 80% ở độ tuổi trên 55. Căn bệnh thoái hóa khớp làm các cụ đau nhức mãn tính, hạn chế đi lại, là một nỗi khổ phổ biến của người cao tuổi. Tiêm thuốc corticoid vào khớp sẽ làm ngừng quá trình viêm, làm mất triệu chứng đau nhức gần như tức thì. Vì thế, người dân quê coi tiêm khớp như một loại thuốc tiên. Và ở nhiều làng quê, xuất hiện nhiều thần y tiêm khớp. Trong số đó, có những vị thần y không có văn bằng, chứng chỉ chuyên môn nào.
Vì thế, không ít trường hợp, những mũi tiêm không đúng chỉ định, không đảm bảo vô trùng đã gây ra hiểm họa. Ngoài viêm mủ khớp như cụ Q. kể trên, người bệnh có thể bị teo cơ, xốp xương, cứng khớp, gãy xương, suy tuyến vỏ thượng thận, tăng huyết áp, đái tháo đường, phù thũng, dễ nhiễm lao và các bệnh liên quan đến miễn dịch như Covid 19.
3. Tiêm khớp như thế nào mới là đúng
Hiện nay hai loại thuốc tiêm chữa viêm khớp thường được các nhà chuyên môn dùng đó là Hyaluonat và Corticoid. Thuốc tiêm chữa viêm khớp Hyaluonat là chất tự nhiên trong cơ thể người, có nồng độ cao trong các mô khớp, dịch khớp nhằm bôi trơn, giảm xóc, bảo vệ khớp. Lượng Hyaluonat trong dịch khớp giảm, dẫn đến sụn khớp mất dần. Việc sử dụng thuốc tiêm viêm khớp Hyaluonat Sodium vào khớp cũng nhằm bổ sung sự thiếu hụt này.
Trong khi đó, thuốc tiêm chữa viêm khớp Corticoid thường dùng là loại dịch treo với các biệt dược như Prednisolon, Triamcinnolon có tác dụng tốt với những trường hợp viêm bao hoạt dịch, tràn dịch khớp.
Phương pháp này bắt buộc phải được chỉ định của bác sĩ chuyên khoa có kiến thức và tay nghề. Quy trình tiêm phải đảm bảo vô trùng. Hơn nữa, chỉ nên tiêm khớp khi người bệnh đã dùng thuốc kháng viêm không steroid mà không hiệu quả. Và, không được tiêm khớp quá 3 lần trong một năm và mỗi lần tiêm không được quá 3 khớp.
4. Những yêu cầu khi tiêm Corticoid vào khớp
Để hạn chế tối đa những biến chứng của tiêm Corticoid vào khớp, bác sĩ, bệnh nhân và gia đình cần lưu ý một số vấn đề sau:
– Người thực hiện thủ thuật này phải có trình độ chuyên môn, hiểu rõ cấu tạo khớp, bao hoạt dịch để có thể đưa thuốc vào đúng chỗ và phải bảo đảm vô khuẩn tuyệt đối.
– Việc thực hiện thủ thuật tiêm Corticoid vào khớp cần được cân nhắc về liều lượng và tiền sử bệnh tật. Nếu dùng liều cao, nhắc đi nhắc lại nhiều lần kéo dài, thuốc sẽ gây ra tác dụng phụ toàn thân.
– Không được dùng cho người đang bị các bệnh do nhiễm vi khuẩn, siêu vi, lao, nấm, bệnh gút, vẩy nến, người bị bệnh tiểu đường phụ thuộc insulin, người có các nguy cơ bị bệnh tim mạch, phụ nữ mang thai và đang cho con bú.
Bs Nguyễn Đình Tạo
